Σε εξέλιξη βρίσκεται έρευνα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το ταμείο της Πρώτης Κυρίας, τον ανεξάρτητο Φορέα Κοινωνικής Στήριξης. Η έρευνα διατάχθηκε από τον τέως Γενικό Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, προτού παυθεί για ανάρμοστη συμπεριφορά, κατόπιν γραπτής καταγγελίας που υποβλήθηκε ενώπιόν του στις 10/5/2024 από τον βουλευτή του ΑΚΕΛ, Χρίστο Χριστοφίδη. Μεταξύ άλλων, ο κ. Χριστοφίδης ζήτησε από την Ελεγκτική Υπηρεσία να εξεταστούν όλες οι αιτήσεις για οικονομική βοήθεια που έγκρινε και απέρριψε η διαχειριστική επιτροπή του ταμείου, με επικεφαλής την Πρώτη Κυρία Φιλίππα Καρσερά, για να διαπιστωθεί κατά πόσο αξιολογήθηκαν με τρόπο αξιοκρατικό και με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.
Το συγκεκριμένο ταμείο δέχεται μόνο ιδιωτικές εισφορές προς οικονομική ενίσχυση φοιτητών. Η κ. Καρσερά συγκέντρωσε μόνο κατά τους εννέα μήνες του έτους 2023, το ποσό των €2,2 εκατ.
Ο νόμος που ψήφισε πριν από ένα μήνα η ολομέλεια της Βουλής με στόχο τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στο εν λόγω ταμείο, τελικά δεν θα εφαρμοστεί. Με αναφορά του στο Συνταγματικό Δικαστήριο, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ζητά την ακύρωση του επίμαχου νόμου που προβλέπει, συγκεκριμένα, τη δημοσιοποίηση κάθε τέλος του έτους των ονομάτων των προσώπων, φυσικών και νομικών, που κατέβαλαν χορηγίες πέραν των €5.000 στο ταμείο του Φορέα Κοινωνικής Στήριξης. Στην αίτησή του στο Συνταγματικό Δικαστήριο, ο Πρόεδρος επικαλείται πέντε λόγους ακύρωσης τους οποίους ο «Π» παρουσίασε εκτενώς στη χθεσινή του έκδοση.
Σημειώνεται ότι η Πρώτη Κυρία, που είναι πολιτικά εκτεθειμένο πρόσωπο, τάχθηκε από την πρώτη στιγμή ενάντια στην πρόθεση της Βουλής να νομοθετήσει υπέρ της διαφάνειας με σκοπό τη δημοσιοποίηση των ονομάτων των χορηγών του ταμείου.
H καταγγελία Χριστοφίδη
Στο πλαίσιο εξέτασης της καταγγελίας του κ. Χριστοφίδη, η Ελεγκτική Υπηρεσία εξασφάλισε σχετικά στοιχεία από το Προεδρικό στο οποίο εδρεύει ο Φορέας. Στη γραπτή καταγγελία του ο κ. Χριστοφίδης υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Είναι ξεκάθαρο στη δική μας την αντίληψη ότι ένα ταμείο το οποίο ιδρύθηκε στις συγκεκριμένες συνθήκες της οικονομικής κρίσης του 2013 για να βοηθήσει φοιτητές, έχει μετατραπεί σε ένα φορέα χορηγιών προς φοιτητές υποκαθιστώντας τον θεσμοθετημένο ρόλο του κράτους και των υπηρεσιών φοιτητικής μέριμνας των πανεπιστημίων. Αυτό, μάλιστα, γίνεται κατά παραβίαση της υφιστάμενης νομοθεσίας και με όρους αδιαφάνειας. (…) Αφού υπάρχει και από πλευράς της συζύγου του Προέδρου η ίδια εκτίμηση, θα ανέμενε κανείς να ασκηθεί επιρροή, ούτως ώστε, το επίσημο κράτος να καλύψει αυτή την ανάγκη χωρίς να εξαρτώνται χιλιάδες φοιτητές από την ελεημοσύνη αυτού του ταμείου και από τις περιστασιακές εισφορές ιδιωτών με σκοπό, προφανώς, να νιώθουν και υποχρεωμένοι απέναντι στους διαχειριστές του ταμείου. Επίσης, η αδιαφάνεια που υπάρχει, δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για ευνοιοκρατική – ρουσφετολογική μεταχείριση χιλιάδων παιδιών. Και υπάρχει, επίσης, το προβληματικό, που επισήμαναν και άλλοι συνάδελφοι, σε σχέση με την αδιαφάνεια γύρω από τις εισφορές τις οποίες δέχεται αυτό το ταμείο».
Με βάση τα πιο πάνω, ο Χρίστος Χριστοφίδης ζήτησε από την Ελεγκτική Υπηρεσία να διερευνήσει τα ακόλουθα:
1 Τυχόν παραβιάσεις της νομοθεσίας σε σχέση με τη λειτουργία του ταμείου.
2 Τον δημόσια εξαγγελμένο στόχο της Πρώτης Κυρίας για ολοκληρωτική αλλαγή του χαρακτήρα και του σκοπού του ταμείου αυτού χωρίς προηγούμενη αλλαγή της νομοθεσίας και των κανονισμών.
3 Τις αιτήσεις που έχουν εγκριθεί και απορριφθεί και ιδιαίτερα το κατά πόσο αυτό έχει γίνει με τρόπο αξιοκρατικό και με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.
Εκτεθειμένος ο Πρόεδρος
Ο νόμος για τη διαφάνεια στο ταμείο της Πρώτης Κυρίας ψηφίστηκε πριν απο ένα μήνα κατόπιν πρότασης νόμου των βουλευτών του ΔΗΣΥ, Νίκου Γεωργίου και Κυριάκου Χατζηγιάννη. Η προσπάθεια ακύρωσής του για να μην δημοσιοποιούνται τα ονόματα των χορηγών προκάλεσε την έντονη αντίδραση του κ. Γεωργίου. Σε δήλωσή του στον «Π» ανέφερε τα εξής: «Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, 20 μήνες μετά την εκλογή του, παραμένει αιχμάλωτος των προσδοκιών που καλλιέργησε μέσα από τις εξαγγελίες του. Εξελέγη με σύνθημα τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, όμως, τα έργα και οι ημέρες του φαίνεται να κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η νομοθεσία που ψηφίστηκε και έγινε αναφορά στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο από τον Πρόεδρο δεν προβλέπει τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από όσα προβλέπει η νομοθεσία για τις ιδιωτικές εισφορές των πολιτικών κομμάτων που εφαρμόζεται χωρίς κανένα πρόβλημα από το 2012. Συνεπώς, εύλογα τίθεται το ερώτημα γιατί να μην ισχύσει το ίδιο για έναν φιλανθρωπικό φορέα του οποίου προεδρεύει ένα πολιτικά εκτεθειμένο πρόσωπο, όπως η σύζυγος του εκάστοτε Προέδρου της Δημοκρατίας. Κατανοητή η ανάγκη προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, πλην όμως, δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιείται ο Γενικός Κανονισμός των προσωπικών δεδομένων ως πρόσχημα και/ή δικαιολογία για την παρεμπόδιση του πολίτη να γνωρίζει την πηγή των πόρων του Φορέα, ώστε να επιτυγχάνεται η λογοδοσία των οργάνων που το διαχειρίζονται. Ο Πρόεδρος και η κυβέρνησή του θα έπρεπε να ήταν οι πρώτοι, πιο μπροστά και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που να παρείχαν με νομοσχέδια, κανόνες δεοντολογίας και σοβαρές πρακτικές κάθε εγγύηση διαφάνειας σε μια νομοθεσία που αγγίζει τον ίδιο και το στενό του περιβάλλον ως πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα».
Προφάσεις εν αμαρτίαις
«Η αναφορά στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη της νομοθεσίας για τη δημοσιοποίηση των εισφορών προς τον Φορέα Κοινωνικής Στήριξης είναι μια λυπηρή και συνάμα επικίνδυνη εξέλιξη», σχολίασε ο πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής, Δημήτρης Δημητρίου. Και εξήγησε το γιατί: «Λυπηρή, γιατί δείχνει τις πραγματικές προθέσεις της προεδρίας και πόσο αυτές απέχουν από τις διακηρύξεις τους για την εμπέδωση της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Επικίνδυνη, γιατί μέσω αυτής της αναφοράς ο Πρόεδρος ρίχνει χειροβομβίδες στις βασικές αρχές των θεσμών της χώρας μας και στη λειτουργίας τους. Η επίφαση στη διάκριση των εξουσιών θέλει στην ουσία να απονευρώσει το κοινοβούλιο. Αν η εκτελεστική εξουσία επιθυμεί να έχει μια Βουλή ως επικυρωτικό όργανο των δικών της αποφάσεων, αυτό ας το ξεχάσει. Οι κρούσεις που έρχονται, τόσο από την Προεδρία όσο και από τη Νομική Υπηρεσία, τις τελευταίες βδομάδες, για περιορισμό των εξουσιών και της κυριαρχίας της Βουλής είναι πολλές και συνεχείς και στη δική μου αντίληψη δεν μπορεί να είναι τυχαία γεγονότα. Προσωπικά είμαι πεπεισμένος πως η Βουλή θα κερδίσει στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Οι αιτιάσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη είναι προφάσεις εν αμαρτίαις διότι, προφανώς, επιθυμεί να κρατά τους δωρητές του φορέα στο σκοτάδι».
Ποιος λέει την αλήθεια;
Σε χθεσινή γραπτή δήλωσή του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κατήγγειλε ότι «η προσπάθεια πολιτικοποίησης ενός ζητήματος που άπτεται του Συντάγματος προκαλεί ιδιαίτερα αρνητική εντύπωση, ειδικά όταν γίνεται κατ’ επίκληση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, που ούτως ή άλλως διασφαλίζονται, αφού ο κατάλογος των δωρητών (σ.σ. του ταμείου του Φορέα) κοινοποιείται τόσο στην Ελεγκτική Υπηρεσία όσο και στη Βουλή». Με τη Βουλή να τον διαψεύδει διά του βουλευτή, Χρίστου Χριστοφίδη, ο οποίος, στην καταγγελία του στην Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει τα εξής: «Μέχρι και το ακαδημαϊκό έτος 2015-2016, ο κατάλογος των χορηγιών ερχόταν στη Βουλή και γινόταν κατάθεσή του από το Προεδρικό. Το 2017 κατατέθηκε ο κατάλογος για το έτος 2016-2017 μαζί με τις οικονομικές καταστάσεις του 2016. Από τότε και μέχρι σήμερα, Μάιο του 2024, δεν έχει κατατεθεί απολύτως τίποτα στη Βουλή, με εξαίρεση την κατάθεση τον Δεκέμβριο του 2023 των οικονομικών καταστάσεων του 2018, χωρίς σε αυτές να περιλαμβάνεται ο κατάλογος χορηγιών».
Mε σύσταση της Νομικής Υπηρεσίας
Ο κ. Λυτυμπιώτης μετακύλησε στη Νομική Υπηρεσία τις όποιες ευθύνες για την μη εφαρμογή του νόμου και της απόφασης για προσφυγή στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Όπως είπε, «ως ο θεματοφύλακας του Συντάγματος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο τον τροποποιητικό νόμο του Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης, κατόπιν σύστασης της Νομικής Υπηρεσίας περί ενδεχόμενων αντισυνταγματικών διατάξεων».
